Program szkolenia
1. Kontrola zarządcza jako narzędzie kierowania i zarządzania jednostką sektora finansów publicznych, integrującego pozostałe narzędzia tzw. nowego zarządzania publicznego (budżet zadaniowy, zarządzanie procesowe, zarządzanie jakością).
2. Prawne podstawy kontroli zarządczej a „Standardy kontroli zarządczej w jednostkach sektora finansów publicznych" oraz wytyczne ministerialne.
3. Obszary kontroli zarządczej wg ustawy o finansach publicznych oraz standardów i wytycznych ministerialnych.
4. Ocena adekwatności, skuteczności i efektywności istniejących w jednostce mechanizmów kontroli zarządczej.
5. Obszary kontroli zarządczej w zakresie środowiska wewnętrznego jednostki:
- przestrzeganie wartości etycznych,
- kompetencje zawodowe,
- struktura organizacyjna,
- delegowanie uprawnień
6. Obszary kontroli zarządczej w zakresie celów (warsztaty):
- określenie celu istnienia jednostki (misji),
- system określania i wyznaczania celów i zadań jednostki
7. Obszary kontroli zarządczej w zakresie zarządzania ryzykiem (warsztaty):
- identyfikacja ryzyka na poziomie jednostki, działów lub procesów,
- analiza ryzyka pod względem przyczyn, skutków i częstotliwości wystąpienia,
- wybór reakcji na ryzyko a monitorowanie ryzyk i efektywności podejmowanych działań,
- sprawozdawczość z procesu zarządzania ryzykiem,
- zarządzanie ryzykiem jako narzędzie rozwiązywania problemów
8. Mechanizmy kontroli jako odpowiedź na konkretne ryzyko:
- dokumentowanie systemu kontroli zarządczej, w tym sprawozdawczość – potrzeby własne jednostki a oczekiwania kontroli zewnętrznych,
- sprawowanie nadzoru,
- ciągłość działalności,
- ochrona zasobów,
- szczegółowe mechanizmy kontroli dotyczące operacji finansowych i gospodarczych obejmujące m.in. rzetelne i pełne dokumentowanie i rejestrowanie operacji finansowych i gospodarczych, zatwierdzanie (autoryzację) operacji finansowych przez kierownika jednostki lub osoby przez niego upoważnione, podział kluczowych obowiązków, weryfikacja operacji finansowych i gospodarczych przed i po realizacji
- mechanizmy kontroli dotyczące systemów informatycznych
9. Obszary kontroli zarządczej w zakresie informacji i komunikacji:
- pozyskiwanie i weryfikacja bieżących informacji,
- komunikacja wewnętrzna,
- komunikacja zewnętrzna,
10. Obszary kontroli zarządczej w zakresie monitorowania i samooceny:
- system monitorowania realizacji wyznaczonych celów i zadań,
- ocena systemu kontroli zarządczej przez osoby zarządzające i pracowników jednostki (samoocena – warsztaty),
- ocena kontroli zarządczej przez audytora wewnętrznego,
- źródła informacji o stanie kontroli zarządczej
11. Osoby odpowiedzialne za zapewnienie funkcjonowania adekwatnej, skutecznej i efektywnej kontroli zarządczej:
- na poziomie kontroli jednostki sektora finansów publicznych (tzw. I poziom kontroli dotyczący wszystkich jednostek organizacyjnych)
- na poziomie działu administracji rządowej i jednostki samorządu terytorialnego (tzw. II poziom kontroli)
12. Proces realizacji kontroli zarządczej:
- obowiązki kierownika jednostki, głównego księgowego, kierownika działu/referatu i poszczególnych pracowników,
- dokumentacja kontroli zarządczej (procedury wewnętrzne, instrukcje, wytyczne, dokumenty określające zakres obowiązków, uprawnień i odpowiedzialności pracowników oraz inne dokumenty wewnętrzne),
- oświadczenie o stanie kontroli zarządczej,
- sposoby ujęcia kontroli zarządczej w regulaminie organizacyjnym jednostki i innych aktach kierownictwa wewnętrznego,
- etapy realizacji KZ w danym roku licząc od dnia uczestnictwa w szkoleniu
13. Ocena kontroli zarządczej przez instytucje kontroli zewnętrznej (NIK, RIO):
- najczęstsze błędy w zakresie kontroli zarządczej
- typowe zalecenia pokontrolne dotyczące kontroli zarządczej
14. Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych polegające na niewykonywaniu lub niewłaściwym wykonywaniu obowiązków w zakresie kontroli zarządczej.
15. Międzynarodowe standardy kontroli zarządczej.