Cele szkolenia
- Przedstawienie znaczenia statystycznego sterowania procesem SPC i analizy systemów pomiarowych MSA w kontekście współczesnych wymagań jakościowych (przede wszystkim ISO 9001:2015) – podejmowanie decyzji na podstawie analizy danych, ciągłe doskonalenie (PDCA), zarządzanie ryzykiem, narzędzia statystyczne - w szczególności SPC, MSA - w Big Data.
- Prezentacja zasad funkcjonowania i praktycznego wykorzystania metod statystycznego sterowania procesem (SPC) i analizy systemów pomiarowych MSA zarówno w odniesieniu do parametrów mierzalnych jak i w przypadku kwalifikacji alternatywnej.
- Przedstawienie wzajemnych relacji pomiędzy SPC i MSA.
- Nabycie umiejętności określenia zapotrzebowania na SPC i MSA, doboru narzędzi SPC i MSA, a także przeprowadzania analiz interpretacji wyników z zakresu SPC i MSA.
Szacunkowy udział części praktycznej: 65%
Czas trwania: 3 dni po 6 godz.
Program i ćwiczenia
1. Wprowadzenie.
- Znaczenie metod statystycznych, w szczególności SPC i MSA we współczesnych systemach zarządzania jakością i innych kulturach organizacyjnych generujących jakość (ISO 9001:2015, IATF 16949:2016, Six Sigma.
- Statystyczne narzędzia jakości – krótka charakterystyka, przeznaczenie, normy, przewodniki (IS0/TR 10017).
2. SPC. Zmienność. Podstawowa statystyczna analiza danych (statystyczny opis zmienności).
- Definicja procesu.
- Zmienność - redukcja zmienności to poprawa jakości.
- Przyczyny przypadkowe i szczególne zmienności, pojęcie procesu stabilnego (pod kontrolą) i rozregulowanego (poza kontrolą).
- Techniki rejestrowania i analizy zmienności - statystyczna analiza danych.
- Statystyczny opis zmienności - wyznaczanie i interpretacja parametrów opisowych (średnia, mediana, rozstęp, ruchomy rozstęp, odchylenie standardowe, skośność, kurtoza itd.), konstrukcja histogramu (dobór liczby przedziałów), rozkład empiryczny a rozkład teoretyczny, rozkład normalny.
- Przykłady, ćwiczenia.
3. SPC. Zdolność procesu/maszyny.
- Obliczanie i interpretacja współczynników zdolności procesu według strategii podstawowej (Cp, Cpk) oraz według ISO/TR 22514-4 (Cp, Cpk, Pp, Ppk).
- Krótka charakterystyka innych strategii oceny zdolności (AIAG, VDA). Obliczanie i interpretacja współczynników zdolności maszyny Cm, Cmk (ISO/TR 22514-3).
- Ocena zdolności procesu/maszyny w przypadku rozkładów innych od rozkładu normalnego – metoda percentylowa wraz z wykorzystaniem przybliżonej metody rachunkowej Clementsa (ISO/TR 22414-4).
- Zdolność procesu w przypadku oceny alternatywnej.
- Przykłady, ćwiczenia.
4. SPC. Karty przebiegu procesu, karty kontrolne jako narzędzia monitorowania i doskonalenia procesu.
- Karty przebiegu procesu a karty kontrolne.
- Karty kontrolne Shewharta.
- Ogólne zasady funkcjonowania kart kontrolnych Shewharta (trzysigmowość karty, metody konstrukcji karty, błędy wnioskowania, dostosowanie karty do procesu).
- Konstrukcja kart kontrolnych Shewarta dla cech mierzalnych (metoda stabilizacyjna tj. na podstawie wstępnych danych z procesu, metoda projektowa tj. na podstawie warunków jakościowych nakładanych na proces) - karta wartości średniej i rozstępu, karta wartości średniej i odchylenia standardowego, karta mediany i rozstępu, karta pojedynczych obserwacji i ruchomego rozstępu).
- Obliczanie współczynników zdolności procesu Cp, Cpk na podstawie kart kontrolnych dla cech mierzalnych.
- Zasady optymalnego doboru karty i jej wykorzystania: dobór liczności próbki, częstość próbkowania, metody próbkowania, kryteria identyfikacji rozregulowania procesu (zasady czytania kart kontrolnych) - sygnały, trendy, serie, „obklejanie” linii kontrolnych, „obklejanie” linii centralnej, periodyczność, rola i znaczenie linii ostrzegawczych, testy strefowe itp. – według PN-ISO 8258+AC1, PN-ISO 7870, itd.).
- Karty kontrolne w przypadku oceny atrybutowej: frakcji jednostek niezgodnych p, liczby jednostek niezgodnych np, liczby niezgodności c, liczby niezgodności na jednostkę u.
- Przykłady, ćwiczenia.
5. MSA. Podstawowa terminologia i definicje.
- Pomiar, błąd/niepewność pomiaru, system pomiarowy, proces pomiarowy.
- Zmienność w przypadku procesu pomiarowego od przyrządu pomiarowego (EV), od operatora (AV), od procesu tj. od części-do-części (PV), zmienność całkowita (TV).
6. MSA. Rozróżnialność, poprawność i precyzja.
- Objaśnienie pojęć.
- Rozróżnialność – dyskryminacja, błąd skali, rozróżnialność statystyczna (liczba rozróżnialnych kategorii ndc).
- Poprawność - błąd systematyczny, liniowość, stabilność.
- Precyzja - odtwarzalność, powtarzalność, interakcja.
- Krzywa operacyjno-charakterystyczna systemu pomiarowego.
- Kryteria oceny zdatności systemu pomiarowego do nadzorowania procesu/produktu.
7. MSA. Kwalifikacja systemu pomiarowego ze względu na poprawność.
- Metody ocena błędu systematycznego, liniowości, stabilności.
- Przykłady, ćwiczenia.
8. MSA. Kwalifikacja systemu pomiarowego ze względu na precyzję.
- Metody oceny powtarzalności i odtwarzalności: metoda rozstępu R metodą średniej i rozstępu ARM, metoda analizy wariancji (ANOVA) – możliwy/niemożliwy wielokrotny pomiar na jednej części.
- Zdolność systemów pomiarowych, wyznaczanie i interpretacja współczynników Cg, Cgk.
- Krótkie uwagi na temat budżetu niepewności.
- Przykłady, ćwiczenia.
9. MSA. Kwalifikacja w przypadku oceny alternatywnej (atrybutowej).
- Ocena zdatności systemów pomiarowych w przypadku oceny alternatywnej - kryteria.
- Metody kwalifikacji systemu pomiarowego: metoda krótka, metoda długa, metoda analityczna, metoda analizy sygnałów.
- Metoda długa (R&R dla atrybutów) – skuteczność (effectiveness), przeoczenie (miss), fałszywy alarm (false alarm).
- Zgodność ocen: operator/operator, operator/wzorzec - wyznaczanie i interpretacja współczynnika kappa Cohena.
- Przykłady, ćwiczenia.
10. Podsumowanie.
11. SPC, MSA w Internecie.
Ćwiczenia:
- Statystyczna analiza zbioru danych, wyznaczanie podstawowych parametrów opisowych, interpretacja wyników przeprowadzonych analiz (histogram, reguła trzech odchyleń standardowych).
- Weryfikacja normalności – graficzny test normalności, przeprowadzenie/interpretacja, inne prostsze sposoby identyfikacji rozkładu normalnego: kształt histogramu, parametry kształtu tj. skośność i kurtoza.
- Wyznaczanie empirycznej (na podstawie danych) i spodziewanej (na podstawie rozkładu teoretycznego) frakcji realizacji poza granicami/granicą specyfikacji.
- Obliczanie i interpretacji współczynników zdolności procesu Cp, Cpk – strategia podstawowa.
- Obliczanie i interpretacja współczynników zdolności procesu Cp, Cpk, Pp, Ppk – strategia według ISO/TR 22514-4.
- Obliczanie i interpretacji współczynników zdolności maszyny Cm, Cmk.
- Obliczanie i interpretacja współczynników zdolności w przypadku rozkładów innych od normalnego – metoda percentylowa.
- Konstrukcja kart kontrolnych wartości średniej i rozstępu oraz pojedynczych wartości i ruchomego rozstępu – metoda stabilizacyjna, metoda projektowa.
- Wyznaczanie współczynników zdolności Cp, Cpk na podstawie kart kontrolnych skonstruowanych metodą stabilizacyjną.
- Interpretacja zachowania się procesu ze względu na zmienność – „czytanie” kart kontrolnych (reguły wg ISO 7870 i inne).
- Konstrukcja i interpretacja kart kontrolnych według oceny alternatywnej: karty p, np, c, u.
- Wyznaczanie powtarzalności i odtwarzalności systemu pomiarowego metodą rozstępu R – kwalifikacja systemu pomiarowego do nadzorowania procesu/produktu.
- Wyznaczanie powtarzalności i odtwarzalności systemu pomiarowego metodą średniej i rozstępu ARM – kwalifikacja systemu pomiarowego do nadzorowania procesu/produktu.
- Interpretacja wyników oceny powtarzalności i odtwarzalności metodą analizy wariancji ANOVA - kwalifikacja systemu pomiarowego do nadzorowania procesu/produktu.
- Porównanie metod ARM oraz ANOVA.
- Wyznaczanie i interpretacja współczynników zdolności systemu pomiarowego Cg, Cgk, ocena istotności statystycznej błędu systematycznego (bias).
- Ocena systemu pomiarowego w przypadku oceny alternatywnej – metoda długa, wyznaczenia i interpretacja skuteczności (zgodność własna operatorów, zgodność pomiędzy operatorami, zgodność ze wzorcem, fałszywe alarmy, omyłki).
- Wyznaczanie i interpretacja współczynnika kappa Cohena.
Korzyści dla uczestnika
Uczestnik nauczy się:
- Identyfikować zapotrzebowanie na stosowanie narzędzi SPC i MSA.
- W jaki sposób dokonuje się statystycznej analizy danych pochodzących z procesu.
- Jakie warunki muszą być spełnione żeby w sposób właściwy stosować i wykorzystać metody SPC i MSA.
- Praktycznego posługiwania się narzędziami SPC i MSA – dobór narzędzi, zasady rachunkowe i interpretacyjne.
- Jakie korzyści dostarcza stosowanie SPC i MSA – odniesienie do właściciela procesu, odniesienie do klienta.
Uczestnik dowie się:
- Jakie są wymagania odnośnie stosowania metod SPC i MSA w kontekście współcześnie stosowanych formalnych oczekiwań – normy serii ISO 9000 (w szczególności ISO 9001:2015), normatywy branżowe (IATF 16949:2016), Six Sigma.
- Jakie normy ISO i inne dokumenty określają rachunkowy i interpretacyjny sposób wykorzystania narzędzi SPC i MSA.
- Kiedy, gdzie, przy spełnieniu jakich warunków, wykorzystywać określone narzędzia SPC i MSA.
- Na co zwracać szczególną uwagę w analizie danych procesowych i kwalifikacji systemów pomiarowych.
Adresaci
- osoby odpowiedzialne za jakość, pracownicy działów zapewnienia jakości, inżynierowie jakości, analitycy,
- osoby odpowiedzialne za wdrożenie, utrzymanie i doskonalenie procedur SPC i MSA w przedsiębiorstwie,
- specjaliści ds. jakości, inżynierowie jakości, technolodzy,
- osoby odpowiedzialne za jakość dostawców, pracownicy działów współpracujących z klientem,
- członkowie zespołów realizujących projekty doskonalące, analitycy zajmujący się analizą i przetwarzaniem danych,
- osoby odpowiedzialne za nadzorowanie systemów / procesów pomiarowych,
- pracownicy izb pomiarów, szefowie kontroli jakości.
Zastosowanie
Celem metod SPC jest przede wszystkim zapobieganie niezgodnościom poprzez odpowiednio wczesne wykrywanie destabilizacji procesu i przywracanie mu stanu stabilnego zanim powstanie niezgodność.
Metodologia SPC nadaje się zarówno do monitorowania procesów produkcyjnych, jak i do nadzorowania procesów pomiarowych (np. dla kontroli jakości).
Z sukcesem stosowana jest także dla procesów nieprodukcyjnych (np. usługowych).
Podstawowym narzędziem SPC są karty kontrolne służące do graficznego śledzenia stabilności procesu na podstawie pobieranych okresowo mało licznych próbek.
W ramach SPC ocenia się także zdolność procesu do spełniania stawianych mu wymagań.
Do popularniejszych wskaźników zdolności procesu produkcyjnego należą: Cp, Cpk, Pp, Ppk; dla procesu (systemu) pomiarowego ich odpowiednikami są m.in. Cg, Cgk.
Opinie użytkowników
"Profesjonalizm trenera. Bardzo przystępna forma prowadzenia szkolenia. Konkretnie, na temat i z humorem. Kompetencje Pana Andrzeja, przyjazna aplikacja.
Dodatkowe informacje
Szkolenie prowadzone zdalnie poprzez sesję wideokonferencji on-line z wykorzystaniem dedykowanych narzędzi.
Uczestnicy dostają link do otwarcia sesji.
Materiały dostępne w wersji elektronicznej.
