Cele szkolenia
- Zdobycie podstawowych umiejętności pozwalających na samodzielne szacowanie niepewności pomiarów.
- Poznanie metody szacowania niepewności uznanej przez wszystkie międzynarodowe organizacje metrologiczne.
- Pokazanie możliwości weryfikacji poprawności doboru środków pomiarowych dla realizowanych zadań pomiarowych.
Szacunkowy udział części praktycznej: 65%
Czas trwania: 2 dni po 7 godz.
Program i ćwiczenia
1. Podstawowe pojęcia związane z pomiarem wg „Międzynarodowego słownika podstawowych i ogólnych terminów Metrologii”, GUM 1996 (odpowiednik „VIM”).
2. Metody pomiarowe i ich wpływ na szacowanie niepewności.
3. Metody szacowania niepewności pomiarowych:
- źródła błędów i niepewności pomiarów,
- sposoby eliminacji lub kompensacji błędów systematycznych,
- obliczanie niepewności standardowej metodą typu A,
- obliczanie niepewności standardowej metodą typu B,
- obliczanie niepewności złożonej.
4. Graficzna interpretacja niepewności.
5. Określanie niepewności rozszerzonej.
6. Przykłady wyznaczania niepewności dla różnych przypadków występujących w metrologii wielkości geometrycznych (długości i kąta).
7. Dyskusja nad przykładami.
8. Metodyka tworzenia budżetu niepewności.
Ćwiczenia:
- Wyznaczanie niepewności pomiaru dla wybranych zadań pomiarowych z obszaru metrologii wielkości geometrycznych.
- Rozwiązywanie zadań w zespołach.
- Dyskusja.
Korzyści dla uczestnika
Zdobyte Kwalifikacje/umiejętności:
- Zdobycie podstawowych umiejętności pozwalających na samodzielne szacowanie niepewności pomiarów.
- Praktyczne szacowanie niepewności pomiarów dokonywanych z pomocą suwmiarek, mikrometrów, czujników do pomiarów geometrycznych jest każdorazowo włączone do zajęć i kursant nie powinien mieć kłopotów z późniejszym szacowaniem w zakładzie pracy.
Adresaci
- pracownicy izb pomiarów i laboratoriów pomiarowych,
- osoby odpowiedzialne za nadzór nad środkami kontrolno – pomiarowymi w przedsiębiorstwie,
- osoby z nadzoru technologicznego (technolodzy, kierownicy),
- personel związany z Zarządzaniem Jakością.
Zastosowanie
Niepewność pomiaru jest parametrem, który ma być obligatoryjnie podawany w wielu dokumentach z pomiarów np. w świadectwach wzorcowania, w procedurach walidacji metod i przyrządów pomiarowych, w protokołach oceny zgodności wyrobu z wymaganiami itp.
Z uwagi na znaczenie informacji o niepewności (jest ona parametrem jakości pomiaru) sposób jej szacowania nie może być dowolny, ale zgodny z międzynarodowymi dokumentami takimi jak: "Przewodnik ISO wyrażania niepewności pomiaru" wydany przez GUM, EA 4/02, ISO 14253-2, i inne bardziej szczegółowe normy.
W celu wiarygodnego oszacowania niepewności konieczne jest opanowanie podstaw tworzenia budżetu niepewności i obliczania składowych tworzących ten budżet.
Podstawą jest tu wiedza z zakresu rachunku prawdopodobieństwa, znajomość fizycznych modeli dla zjawisk towarzyszących procesowi pomiaru i doświadczenie w pomiarach.
Celem szkolenia jest nauczenie pracowników reguł postępowania przy szacowaniu niepewności pomiarów z przeznaczeniem do stosowania w obszarze produkcji wyrobów, kalibracji, w badaniach laboratoryjnych (zwłaszcza jednostek akredytowanych) i zarządzania pomiarami.