rosty język (ang. plain language) to sposób komunikacji, którego celem jest jasne, zwięzłe i zrozumiałe przekazywanie informacji. Szkolenie koncentruje się na zasadach i technikach tworzenia tekstów, które są przejrzyste, logiczne i przystępne dla każdego odbiorcy – niezależnie od jego wykształcenia, znajomości tematu czy poziomu sprawności językowej.
Uczestnicy poznają podstawy komunikacji w prostym języku, dowiedzą się, dlaczego warto upraszczać treści oraz nauczą się, jak unikać barier językowych w przekazach kierowanych do obywateli, klientów, pacjentów czy uczestników usług. Podczas części praktycznej będą mieli okazję analizować i redagować teksty z własnego środowiska pracy.
Szkolenie kierowane jest do osób pracujących w administracji publicznej, organizacjach pozarządowych, edukacji, ochronie zdrowia, instytucjach finansowych i innych sektorach, w których ważna jest przejrzystość i skuteczność komunikacji z odbiorcami.
Szkolenie ma na celu:
• Zapoznać z prawnymi wymogami stosowania prostego języka (Polski Akt o Dostępności, ustawa o dostępności i inne)
• Uświadomić odbiorcom rolę prostego języka w budowaniu dostępnej i efektywnej komunikacji.
• Przedstawić zasady prostego języka w kontekście redakcji tekstów użytkowych i informacyjnych.
• Rozwinąć umiejętności upraszczania tekstów z zachowaniem ich sensu i profesjonalizmu.
• Pokazać różnice między językiem prostym, językiem łatwym a językiem urzędowym.
• Wskazać narzędzia i technik wspomagające tworzenie zrozumiałych komunikatów.
Efekty szkolenia dla uczestników:
Po ukończeniu szkolenia uczestnicy:
• rozumieją, czym jest prosty język i jakie są jego korzyści dla nadawcy i odbiorcy,
• znają podstawowe zasady redakcyjne prostego języka (np. krótkie zdania, konkretyzacja, unikanie żargonu, logiczna struktura tekstu),
• potrafią przekształcać trudne i specjalistyczne treści na bardziej zrozumiałe dla odbiorców niespecjalistycznych,
• wiedzą, jak poprawnie konstruować komunikaty pisemne i ustne z myślą o czytelności, przejrzystości i dostępności,
• potrafią stosować techniki uproszczeń w dokumentach urzędowych, informacjach dla klientów, materiałach promocyjnych czy internetowych,
• są świadomi wpływu języka na relację z odbiorcą i gotowi do zmiany stylu komunikacji w swojej pracy zawodowej.
Blok I
PROSTO, CZYLI JAK?
1. Dlaczego jest trudno?
Trudności interakcyjne, organizacyjne, formalne, językowe, pragmatyczne.
Spostrzeżenia i doświadczenia uczestników.
Metoda pracy: dialog, burza mózgów
2. Co utrudnia komunikację?
Złożoność komunikatów urzędowych/formalnych/oficjalnych.
Skomplikowane frazowanie myśli (składnia).
Kompozycja tekstu.
Relacje pomiędzy nadawcą a odbiorcą.
Metoda pracy: studium przypadku, praca w grupach, dyskusja
3. Co to jest prosta polszczyzna?
Możliwości i ograniczenia koncepcji prostego języka.
Język prosty a język prostacki.
Cezar jako inicjator prostego języka
Przykłady prostych komunikatów: zusowszczyzna, obywatel.gov.pl, Fundusze Europejskie, urzędy miast i inne.
Metoda pracy: wykład z prezentacją multimedialną, studium przypadku, dyskusja
4. Jak eliminować trudności w obszarze formy tekstu?
Kształt, kompozycja komunikatu, czyli tekst przyjazny dla oka.
Wizualność tekstu (spójność i czytelność).
Metoda pracy: wykład z prezentacją, dyskusja
5. Jak ograniczyć niezrozumiałość języka?
To samo tylko inaczej.
Prosta składnia i zrozumiała leksyka.
Metoda pracy: wykład z prezentacją, studium przypadku, praca w grupach
6. Co nam pomaga?
Darmowe narzędzia językoznawcze online.
Aplikacje do badania przystępności tekstów i stopnia ich skomplikowania.
Dlaczego na końcu i tak musi być człowiek?
Metoda pracy: prezentacja multimedialna, studium przypadku
Blok II
POPRAWNOŚĆ JĘZYKOWA W TEKSTACH URZĘDOWYCH
1. Norma a uzus.
2. Nazwa własna a nazwa pospolita (wielka/mała litera).
3. Zasady pisowni „nie”(+ rzeczownik, +czasownik, +imiesłów).
4. Razem czy osobno?
5. Grzeczność językowa a sposoby zapisu.
6. Mail = list? Kilka słów o wyznacznikach gatunkowych wiadomości elektronicznej.
a) Czy w mailach powinniśmy zachować elementy listu tradycyjnego?
b) Czym różnią się maile w komunikacji wewnętrznej od wysyłanych na zewnątrz?
7. Grzeczność i etykieta językowa w korespondencji mailowej.
8. Zasady poprawiające efektywność komunikacji mailowej, czyli jaką kompozycję powinien mieć mail?
Metoda pracy: wykład z prezentacją multimedialną, dyskusja
BLOK III
DOSTĘPNY, CZYLI JAKI?
1. Dostępność cyfrowa i komunikacyjno-informacyjna
2. Dla kogo?
3. Jak? Czyli cztery filary WCAG 2.1.
a) postrzegalność;
b) funkcjonalność;
c) zrozumiałość;
d) solidność
4. Jak nie pisać? Czyli o podstawowych błędach w zakresie wybranych aspektów dostępności cyfrowej (np. opis alternatywny)
Blok IV
MASZ TĘ MOC UPRASZCZANIA… Warsztaty z upraszczania pism
1. Doskonalenie warsztatu: praca grupowa na tekstach z komunikacji wewnętrznej, zewnętrznej i stosowanie zasad ich tworzenia w prostej polszczyźnie ze szczególnym uwzględnieniem:
a) rozbudowanych zdań złożonych
b) wieloelementowych zwrotów i wyrażeń
c) terminów, określeń specjalistycznych
d) konstrukcji pleonastycznych i tautologicznych
g) rzeczowników odczasownikowych
h) strony biernej
i) imiesłowów na -ąc
j) określeń szablonowych
2. Analiza przykładów zaproponowanych przez poszczególne grupy warsztatowe:
a) zwrócenie uwagi na słabe i mocne strony powstałych dokumentów
b) przebadanie powstałych dokumentów w aplikacji Jasnopis i Logios – krytyczna analiza narzędzi
Metoda pracy: praca w grupach, praca indywidualna, studium przypadku, prezentacje, dyskusja
