Najpierw licencjat, potem magisterium
Od wczoraj doktoranci mogą ubiegać się o siedem rodzajów stypendiów, a uczelnie – pobierać opłaty za zajęcia nieobjęte planem studiów. Wiadomo też, które studia prowadzone są jako magisterskie.
Nowe prawo
Od 1 września ubiegłego roku w Polsce obowiązują trzy stopnie studiów: pierwszego stopnia (3-letnie zawodowe licencjackie lub inżynierskie), drugiego stopnia (2-letnie magisterskie) i trzeciego stopnia (doktoranckie). Nazwy kierunków studiów prowadzonych jako pierwszego i drugiego stopnia lub jako jednolite określa obowiązujące od wczoraj rozporządzenie ministra nauki i szkolnictwa wyższego z dnia 13 czerwca 2006 roku i ministra edukacji w sprawie nazw kierunków (Dz.U. nr 121, poz. 838).
Licencjackie...
Zgodnie z nim od tego roku akademickiego studia dwustopniowe prowadzone są tylko na kierunkach: bezpieczeństwo narodowe, bezpieczeństwo wewnętrzne, dietetyka, inżynieria bezpieczeństwa, inżynieria biomedyczna, logistyka, mechatronika, polityka społeczna, sport, praca socjalna, ratownictwo medyczne i techniki dentystyczne, a aż na 103, m.in. architekturze, biologii, filologiach, informatyce, kierunkach inżynierskich. Każdy, kto będzie na nie zdawał, jeśli nie zdobędzie najpierw tytułu licencjata, nie będzie mógł zostać przyjęty na studia magisterskie.
...i magisterskie
Jako jednolite studia magisterskimi od przyszłego roku będą prowadzone tylko: aktorstwo, analityka medyczna, farmacja, kierunek lekarski i lekarsko-dentystyczny, konserwacja i restauracja dzieł sztuki, prawo, prawo kanoniczne, psychologia, realizacja obrazu filmowego, telewizyjnego i fotografia oraz weterynaria. Cztery kierunki: kosmetologia, praca socjalna, ratownictwo medyczne, techniki dentystyczne będą prowadzone tylko jako studia licencjackie – w tych specjalnościach nie będzie można zdobyć tytułu magistra. – Dzięki nowym regulacjom osoby, które nie mogły zdobyć tytułu magistra, nie stracą pięciu lat nauki, bo będą mogły uzyskać tytuł licencjata – tłumaczy prof. Jerzy Woźnicki, prezes Fundacji Rektorów Polskich. Dodaje też, że osoby, które podjęły naukę przed 1 września 2005 roku, czyli przed dniem wejścia w życie ustawy, mogą studiować na dotychczasowych zasadach.
11 kierunków studiów od przyszłego roku będzie prowadzonych jako jednolite magisterskie
Parlament Studentów RP otrzymuje informacje, że studenci niektórych uczelni będą musieli obronić pracę licencjacką, mimo że zdawali na studia magisterskie. Tymczasem, zgodnie z art. 257 ust. 2 wspomnianej ustawy, do studiów rozpoczętych przed 1 września 2005 r., stosuje się przepisy dotychczasowe. Nie wiadomo jednak, jak powinny być traktowane osoby, które rozpoczęły naukę w ubiegłym roku. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego nie zajęło jeszcze stanowiska w tej sprawie.
Stypendia dla doktorantów
Wczoraj weszły też w życie dwa przepisy ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U. nr 164, poz. 1365). Jeden z nich, art. 199, przyznaje doktorantom prawo do zapomogi oraz pięciu rodzajów stypendiów: socjalnego, za wyniki w nauce, na wyżywienie, mieszkaniowego oraz specjalnego dla osób niepełnosprawnych. Ogólne zasady ich przyznawania są takie same jak w przypadku pomocy materialnej dla studentów (więcej w dodatku Prawo i Zycie w GP nr 190 z 29 września 2006 r.). Aleksander Anikowski, przewodniczący Krajowej Reprezentacji Doktorantów, twierdzi jednak, że pomoc otrzyma znikoma liczba osób. Stypendium socjalne przysługuje tym, których dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 572 zł netto. Tymczasem większość doktorantów otrzymuje tzw. stypendium doktoranckie wynoszące 1045 zł. Natomiast każdy, kto go nie pobiera i nie jest samodzielny finansowo, czyli nie posiada stałego źródła utrzymania, starając się o stypendium będzie musiał wykazać dochody uzyskiwane przez rodziców. – Przepisy te odbiegają od rzeczywistości. Rzadko się bowiem zdarza, by rodzice utrzymywali doktorantów – dodaje Anikowski. Praktycznie zatem uczestnicy trzeciego stopnia studiów będą mogli starać się tylko dwa razu w roku o zapomogę i stypendium za wyniki w nauce.
Płatne studia po angielsku
Drugi z obowiązujących od wczoraj przepisów pozwala uczelniom pobierać opłaty za prowadzenie studiów w języku obcym oraz za zajęcie nie objęte planem studiów. Dotychczas uczelnie publiczne mogły pobierać opłaty tylko za świadczenie usług edukacyjnych związanych z powtarzaniem określonych zajęć na studiach stacjonarnych z powodu niezadowalających wyników w nauce. Tymczasem w ubiegłym roku Polacy chcący studiować dziennie w języku angielskim na Politechnice Warszawskiej za semestr nauki na każdym kierunku musieli zapłacić 2000 zł na studiach I stopnia.
Jolanta Góra
jolanta.gora@infor.pl