Zarządzanie jakością. ISO 9001 w IT część 2/3

ISO 9001 w IT – nadzór nad wyrobem niezgodnym.
Nadzór nad wyrobem niezgodnym w procesie produkcji oprogramowania – część II.

Zgodnie z normą ISO 9001:2000 organizacja powinna sprawować nadzór nad wyrobem niezgodnym. W IT takim wyrobem jest system informatyczny i inne produkty procesu produkcji oprogramowania. Niniejszy artykuł opisuje podstawowe narzędzia i techniki wspierające identyfikację oraz zarządzanie produktem niezgodnym na etapie testowania oprogramowania.

Dowiesz się:

• Jakie są wymagania normy ISO 9001:2000 w zakresie nadzoru nad wyrobem niezgodnym;
• Co należy uwzględnić w procesie testowania oprogramowania, by zapewnić zgodność z normą.

Powinieneś wiedzieć:

• Znajomość poszczególnych faz projektu IT oraz ich podstawowych celów i założeń;
• Podstawowa wiedza z zakresu testowania oprogramowania.

Po zapoznaniu się z treścią artykułu czytelnicy dowiedzą się, w jaki sposób można zaprojektować składniki procesu wytwarzania oprogramowania, aby zapewnić jego zgodność z wymaganiami normy. Niniejszy artykuł jest drugim z cyklu trzech publikacji dotyczących wdrażania systemu zarządzania jakością w przemyśle informatycznym.

Zgodnie z jedną z przyjętych definicji, jakość oprogramowania to zgodność ze specyfikacją i celem oraz zespół cech i charakterystyk wyrobu lub usługi, które noszą w sobie zdolność zaspokojenia określonych potrzeb. Produkt IT cechujący się wysoką jakością musi spełniać nie tylko bezpośrednio wyrażone wymagania użytkownika, ale i wymagania pośrednie – np. prawne, bezpieczeństwa, zgodności z określonymi standardami wytwarzania systemów czy kodowania. Jakość produktów końcowych projektu informatycznego jest kształtowana przez jakość poszczególnych etapów realizacji projektu wyrażaną jako zgodność z jakością projektowaną, stopień kontroli nieprawidłowości i odchyleń oraz środków korygujących podejmowanych w reakcji na zaistniałe problemy.

Proces wytwarzania oprogramowania jest procesem złożonym – składa się z wielu faz i produkuje różnego rodzaju wyroby pośrednie. Na każdym etapie mogą pojawić się różnego rodzaju niezgodności i odchylenia od projektowanej jakości. Zgodnie z normą ISO 9001:2000 organizacja powinna sprawować nadzór nad wyrobem niezgodnym, gdziekolwiek w procesie wytwórczym się on pojawi. W IT takim wyrobem jest system informatyczny oraz pozostałe wytwory procesu produkcji oprogramowania.

KONTROLA JAKOŚCI NA POSZCZEGÓLNYCH ETAPACH DEVELOPMENTU:

• Testy jednostkowe – testy deweloperskie, przeprowadzane w celu weryfikacji poszczególnych unitów oprogramowania;
• Testy modułowe – sprawdzają poprawność implementacji poszczególnych modułów czy funkcjonalności oprogramowania, niezależnie od pozostałych komponentów;
• Testy integracji – wykonywane w celu sprawdzenia poprawności implementacji poszczególnych interfejsów i interakcji pomiędzy zintegrowanymi komponentami systemu;
• Testy systemowe – testowanie kompletnego systemu, kiedy wszystkie jego komponenty są zintegrowane w jedną całość;
• Testy integracji systemowej - testy end to end, wykonywane w celu sprawdzenia, czy system jest prawidłowo zintegrowany z pozostałymi, wyspecyfikowanymi w wymaganiach, systemami zewnętrznymi.

WYZNACZNIKI JAKOŚCI.

Jakość oprogramowania może wydawać się trudna do oceny – system IT jest wszak produktem o tyle specyficznym, że nie można go sklasyfikować ściśle jako wyrób materialny lub całkowicie niematerialny. Istnieją jednak pewne wskaźniki umożliwiające ocenę jakości oprogramowania:

1. Zdolność funkcjonalna – charakteryzuje ona zdolność oprogramowania do zaspokajania potrzeb użytkowników w kategorii usług. Zdolność funkcjonalna dotyczy zdolności oferowania oczekiwanej funkcjonalności i zarazem dostarczanie stosownych i dokładnych wyników, interoperacyjność (zdolność wzajemnej współpracy), zgodność z normami oraz bezpieczeństwo.
2. Łatwość użytkowania – czyli zespół właściwości odnoszących się do wysiłku niezbędnego do użytkowania i do indywidualnej oceny tego użytkowania przez określony jawnie lub domniemany zbiór użytkowników. Użytkownik postrzega łatwość użytkowania jako m.in. intuicyjność obsługi oprogramowania, łatwość szkolenia oraz prostotę eksploatacji.
3. Niezawodność oprogramowania – określana jako zespół właściwości odnoszących się do zdolności oprogramowania do utrzymania poziomu usług zgodnego z ustalonymi warunkami i w czasie ustalonego okresu czasu. Niezawodność oprogramowania obejmuje: tolerancję błędów, możliwość odtworzenia stanu systemu (np. obliczeń) po awarii, częstość awarii.
4. Sprawność – czyli czas odpowiedzi oraz wielkość użytkowanych zasobów (obszar pamięci, przestrzeń na dysku, sprzęt, użytkowane usługi lub wsparcie logistyczne itp.). ISO definiuje sprawność jako zespół właściwości odnoszących się do wzajemnego stosunku pomiędzy poziomem usług świadczonych przez oprogramowanie a wielkością użytkowanych zasobów w określonych warunkach.
5. Przenośność – obejmuje łatwość adaptacji oraz instalacji oprogramowania oraz zgodność z normami i przyjętymi konwencjami, które to mają związek z możliwością przenoszenia oprogramowania.
6. Utrzymywalność (…) czytaj dalej (pobierz cały artykuł w PDF):

http://sqam.org/magazine/1827-zarzadzanie-jakoscia-iso-9001-w-it-czesc-2-3

Autor: sqam.org